دولت رقم یارانه نقدی را ۹ برابر کرد
سخنگوی دولت از ۹ برابر شدن رقم یارانه نقدی خبر داده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، هدفمندسازی یارانهها در ایران، یکی از مهمترین بخشها و نمایانترین بخش طرح تحول اقتصادی است که به تغییر فرایند دادن یارانهها میانجامد. در این فرایند با حذف تدریجی یارانهها از مواد سوختی، مواد خوراکی، آب، برق و سایر اقلام در ایران نوع تخصیص تغییر میکند که بخشی از این یارانههای حذف شده (۶۰ درصد در سال ۱۳۹۰) به صورت نقدی به مردم پرداخت میشود و سایر درآمد این کار صرف کارهای عمرانی و فرهنگی میشود. این کار در اواخر دههٔ ۱۳۸۰ به اجرا گذاشته شد.
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در آستانه انتخابات ۱۴۰۳ از ۹ برابر شدن رقم یارانه نقدی در دولت سیزدهم خبر داده است. او گفته است: به صورت روزانه فعالیتها و اقدامات دولت سیزدهم در این مدت کمتر از ۳ سال را معرفی میکنیم. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جزو دستگاههای مورد ارجاع مردم و مرتبط با بحث رفاه و یارانه نقدی است. در این دولت یارانه نقدی حدود ۹ برابر شد، همچنین کالابرگ الکترونیکی با استقبال خوبی از سوی مردم همراه شد.
یارانه نقدی در سایر کشورها
گفتنی است در بسیاری از کشورها، دولتها از برنامههای یارانه نقدی برای کمک به افراد با درآمد کم استفاده میکنند. یارانه نقدی یک پرداخت مستقیم از دولت به گیرنده است که به صورت پول نقد یا از طریق کارتهای بانکی انجام میشود. این برنامهها برای کاهش فقر و تشویق بهترین استفاده از منابع جامعه، به کار میروند.
بسیاری از این برنامهها از محدودیت دریافت تمایل دارند و تحت شرایط و دستورالعملهای خاصی تعیین میشوند تا به هدف موردنظر دست یابند. این برنامههای یارانه نقدی غالباً به عنوان یک پشتوانه مالی برای کسانی که به دلیل شرایط اقتصادی نیاز به کمک دارند، عمل میکنند.
افزایش یارانه نقدی صحیح است؟
شقاقیشهری، کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که با توجه شرایط موجود آیا همچنان وعدههای پوپولیستی مانند افزایش سقف یارانهها از سوی نامزدها برای مردم جذاب است، اظهار داشت: با اینکه از حیث شرایط داخلی اقتصاد ایران در وضعیت سخت و بغرنجی قرار دارد و همانطور که گفته شد میانگین نرخ تورم دوره ۱۴۰۲-۱۳۹۷ به بیش از دو برابر تورم بلندمدت یعنی بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته و در طول یک صدسال اخیر اقتصاد ایران، برای اولین بار در مقطع تاریخی فعلی، بیشترین طول دوره تورمهای بالا (بیشتر از تورم بلندمدت) یعنی ۷ سال تورم بالای پشت سر هم اتفاق افتاده و وضعیت معیشت را برای دهکهای متوسط به پایین بسیار سخت کرده است و ضرورت حمایتهای رفاهی دولت بیش از پیش اهمیت دارد.
وی گفت: شاید برای دهکهای میانی به پایین، وعده حمایتهای یارانهای جذابیت دارد، با این حال به نظرم تجربه تاریخی اذهان عمومی کشور از حیث محدودیت منابع مالی، گرایش وعدههای پوپولیستی را برای نامزدها چندان جذاب نخواهد کرد و نظر به گسترش بهرهمندی و بازید عموم مردم از شبکههای اجتماعی، در این دوره عقلانیت بیشتر از وعدههای پوپولیستی اثربخش خواهد بود.
قانون هدفمندکردن یارانهها
غلامرضا مصباحی مقدم رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی دربارهٔ اهداف هدفمند کردن یارانهها این دلایل را ذکر کرده است: شکلگیری ساختار اقتصادی ایران بر مبنای سوخت ارزان که منجر به تولید با کیفیت پایین، عدم توانایی رقابت با دیگران و عدم تلاش برای مصرف بهینهٔ سوخت در ایران شده است (وی در اینباره مثال زده است: قیمت گازوییل در ایران ۵٬۱۶ تومان و در ترکیه ۱٬۸۰۰ تومان است، اما هزینهٔ حملونقل در ترکیه ارزانتر از حملونقل در ایران است. یک عامل این توفیق ترکیه این است که ناوگان حملونقل خود را اصلاح کرده که پس از اصلاحات اقتصادی ترکیه، صورت گرفته است، که نمونهٔ موفق اصلاح قیمت حاملهای انرژی هم بهشمار میرود. یکسوم درآمد ترکیه ناشی از مالیات برق، گازوئیل و بنزین است.
قانون هدفمندکردن یارانهها در زمستان ۱۳۸۷ به صورت لایحه از سوی دولت نهم جمهوری اسلامی ایران ارائه شد و پس از مدتها کش و قوس، با اعمال تغییراتی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. این لایحه قسمتی از طرح تحول اقتصادی میباشد که دولت احمدینژاد آن را مطرح کرده است. در آذر ۱۳۸۸، با بالاگرفتن اختلاف بین مجلس و دولت در خصوص نحوه در اختیار گرفتن درآمد ناشی از آزادسازی قیمتها، این ماده به شورای نگهبان ارسال شد و با بررسی آن توسط این شورا، منابع مالی به وجود آمده در پی حذف یارانههای اجناس، میبایست در اختیار دولت قرار میگرفت.